โชจิน เรียวริ อาหารเจญี่ปุ่น

เทศกาลกินเจ นั้นเป็นเทศกาลที่เราอาจจะมองว่าเป็นเทศกาลที่มีและจัดอย่างยิ่งใหญ่ในเมืองจีน แต่ทว่าจริงๆแล้ว ประเทศจีนไม่ได้มีเทศกาลกินเจนะครับ หรือบางท่านไปค้นข้อมูลแล้วพบว่าบางเว็บลงข้อมูลเทศกาลกินเจในญี่ปุ่น แต่จริงๆแล้ว มีคนญี่ปุ่นให้คำตอบเรื่องนี้กับเราว่า  “ที่ญี่ปุ่นไม่มีเทศกาลกินเจนะ” อันนี้ผมเองพยายามสืบค้นแล้วนอกจากข้อมูลในไทยก็ไม่พบว่ามีการจัดเทศกาลกินเจกันเป็นสัปดาห์ๆ ที่ไหน นอกเหนือจากจะมีเทศกาลอาหารเจตามวัดต่างๆ เป็นช่วงๆไป

ในญี่ปุ่นนั้น การทานอาหารเจหรือมังสวิรัติในแบบญี่ปุ่นมีชื่อว่า “โชจินเรียวริ” เริ่มต้นโชจินเรียวริ คืออาหารเจที่ถูกทำรับประทานกันในวัด ซึ่งวัดในญี่ปุ่นโดยมากจะเป็นนิกายมหายาน สืบทอดมาจากประเทศจีน นิกายมหายานนั้นจะไม่รับประทานเนื้อสัตว์ รับประทานแต่ผัก ดังนั้นคนญี่ปุ่นที่เข้าไปปฏิบัติธรรมในวัด ก็จะได้รับประทานอาหารเจ (แต่ไม่ทุกวัดที่จะทานเจนะครับ) เช่นเดียวกับในประเทศจีนในอดีต ที่การเข้าไปปฏิบัติธรรมในวัดก็จะต้องรับประทานอาหารเจ เนื่องจากในวัดห้ามนำเนื้อสัตว์เข้าไปทาน จึงเชื่อว่าหลังจากที่ชาวจีนโพ้นทะเลเดินทางมาประเทศไทย หรือประเทศอื่นๆ แล้ว ในช่วงการถือศิลเพื่อให้ความเคารพต่อองพระโพธิสัตว์ จึงได้รับประทานเจกันด้วยแบบเดียวกับการปฏิบัติตัวในวัด และเกิดเป็นเทศกาลกินเจ ในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

รูปลักษณ์ของโชจินเรียวริ
โชจินเรียวริ จะแตกต่างกันไปตามแต่ละท้องที่ครับ เราเองสืบค้นมาโดยมากจะเป็นในเกียวโตเป็นหลัก จริงๆ หน้าตาก็จะเป็นอาหารชุดธรรมดาๆ มีข้าวผักดอง อาหารผัด ต้ม ที่ไม่เน้นการปรุงรส  บางวัดที่มีการจัดเทศกาลกินเจของวัด จะจัดอาหารเจที่มีการตบแต่งด้วยหลักการเดียวกับไคเซคิ คือเป็นอาหารที่ใช้วัตถุดิบตามฤดูกาล และตกแต่งตามฤดูกาล  ดูหรูหรามีราคาแพงด้วย

ปกติแล้วนั้นการปรุงอาหารแบบโชจินเรียวริจะไม่เน้นรสชาติหรือความอร่อย ด้วยความที่นักบวชต้องละกิเลศ อาหารแบบนี้จึงไม่เน้นการปรุงแต่ง แต่จะใช้การปรุงเพื่อดึงรสอาหารตามธรรมชาติออกมา ต้ม นึ่ง ทอด และใช้วัตถุดิบอย่าง บุก ไชเทา หัวมัน หลังจากรับประทานแล้วจะต้องใช้น้ำชาเทลงไปในถ้วข้าว แกว่งด้วยผักดองแล้วดื่มเพื่อชำระล้าง

จะโดยจุดมุ่งหมายอย่างใดก็ตาม เทศกาลกินเจดั้งเดิมที่มีต้นกำเนิดจากพุทธศาสนานิกายมหายาน คือเทศกาลที่เน้นการ “ปฏิบัติธรรม” “ถือศิล” ซึ่งการกินเจนั้น เป็นเรื่องตามหลังเพื่อให้ผู้ปฏิบัติธรรมได้ละกิเลศเช่นเดียวกับนักบวช ซึ่งหากเรามองให้ลึกถึงแก่น ที่มาของการปฏิบัติธรรม ก็จะเข้าใจได้ถึงวิธีการปฏิบัติที่ถูกต้อง เน้นการทำจิตใจให้บริสุทธิ์ ผ่องแผ้ว แล้วรับประทานเจให้มีความสุข ก็จะถือว่าเป็นเทศกาลเพื่ออิ่มบุญ ได้กุศลอย่างแท้จริงครับ[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][vc_column_text]แนะนำอาหารโชจินเรียวริที่เกียวโต

ท่านที่ไปเที่ยวเกียวโต สามารถไปทานอาหารเจได้ที่ วัดเทนริวจิ มีการจัดชุดอาหารเจที่มีชื่อว่า ชิเกทสึ (อาหารเจแบบเซน) ซึ่งเปิดตลอดปี แต่ว่าจะจำกัดเพียง 250 ที่เท่านั้นครับ มีราคา 5,000 เยน สำหรับชุดทสึกิ (จันทรา) 3,000 เยนสำหรับชุด ยูกิ (หิมะ) และ 7,000 เยนสำหรับชุดฮานะ (ดอกไม้) ดูรายละเอียดโดยคลิก ที่นี่ นะครับ มีเบอร์ติดต่อด้วย

อาหารชุด “จันทรา” ของวัดเทนริวจิ